Een kwestie van ervaring, gedrag en omgeving

Gedrags- en ervaringsdoelen die geluk en gezondheid positief beïnvloeden zijn juist nu belangrijker dan ooit. Om daadwerkelijk gezonde leefomgevingen te realiseren met de toenemende uitdagingen moeten we niet (weer) financiële en technische programma’s van eisen als uitgangspunt nemen, maar onze manier van denken veranderen. Durven veranderen en daadwerkelijk doen. Maar hoe? De praktijk is altijd weerbarstiger dan vooraf bedacht of op papier vastgelegd.

Positieve inspiratie of nieuwe inzichten zijn soms het begin van het zien van een oplossing. Zo inspireerde Joren van Dijk (van) De Omgevingspsycholoog ons tijdens het Geluk & Gezond Food for Thought diner dat we samen met Syntrus Achmea en Juli Ontwerp organiseerden.  Omgevingspsychologie geeft interessante inzichten in de relatie tussen het gedrag, de ervaring en omgeving van mensen. Hieruit kun je vervolgens ontwerpprincipes afleiden voor thema’s als veiligheid, hinder, identiteit, controle, sociabiliteit, stimulering.
Zo is nabijheid een voorspeller van ontmoeten. Ontwikkel gedragsgericht, zodat mensen elkaar ontmoeten en zich met elkaar kunnen verbinden. Realiseer je daarbij dat mensen dat niet perse zelf opzoeken. Vaak zorgt een activiteit ervoor dat mensen elkaar ontmoeten. Bijvoorbeeld het wegbrengen van de vuilnis of het met kinderen naar de speeltuin gaan.
Focus op gebruik. Ga echt in gesprek met mensen, hoe beleven ze hun woonomgeving en wanneer ervaren ze leefgeluk en balans tussen reuring en rust? En denk daarbij niet in één functie, creëer een visie op het ruimtegebruik. Toets ervarings- en gedragsdoelen aan het programma van eisen.
En houd er rekening mee dat mensen gelukkig worden van het maken en claimen van hun eigen plekje. Professionals hoeven dus niet alles te ontwerpen.

Zeker nu onze omgeving zo rap verandert, vraagt het ontwikkelen en bouwen voor geluk en gezondheid om leiderschap. Om professionals die het beoogde effect van vastgoed op gebruikers en op hun gedrag even belangrijk durven te maken als de technische en financiële parameters. Die kiezen voor en investeren in onderwerpen die belangrijk zijn én maatschappelijke meerwaarde hebben. Zoals eenzaamheid. In deze tijd van het jaar zichtbaarder dan ooit. Het is een van de maatschappelijke problemen waarbij de omgeving een stukje van de oplossing kan bieden. En waarbij de kennis van de omgevingspsychologie ons een handje kan helpen.

Yvonne van Mierlo is één van de gastcolumnisten voor Cobouw. Maandelijks schrijft ze een column:  "In mijn columns wil ik trends, ontwikkelingen en innovaties met mensen delen, die nu en in de toekomst waardevol zijn voor ons vak. Dat doe ik vanuit mijn eigen drive: het gelukkig maken van mensen door op een verrassende manier in hun (latente) woonbehoefte te voorzien. Daarbij spelen onder andere co-creatie, communities, welzijn, transformatie, verbeelding, verleiding en identiteit een rol."