Woongeluk in Zuid-Holland: vijf bevindingen uit De Grote Omgevingstest

Hoe ervaren mensen hun woning en omgeving? Wat zijn hun woonwensen? De Grote Omgevingstest (DGOT) Zuid-Holland is een initiatief om antwoorden te krijgen op die vragen van alle bewoners in de regio. Het is uitgevoerd door adviesbureau Springco, in opdracht van Provincie Zuid-Holland, ontwikkelaars, corporaties, gemeentes en beleggers. Blauwhoed zet de vijf belangrijkste bevindingen van het grootschalige onderzoek voor je op een rij en geeft een voorzet hoe we gezamenlijk het woongeluk in de regio kunnen vergroten. 

Woontevredenheid

Uit de DGOT blijkt dat de woontevredenheid gestegen is en – gelukkig – hoog in Zuid-Holland. Door de tijd heen zien we een positieve ontwikkeling. Zo is in de regio Rotterdam het aantal wijken dat tevreden is met 5% gestegen ten opzichte van 2012 en in Haaglanden is dat met 8% toegenomen. In Vlaardingen bijvoorbeeld is 53% van de bewoners tevreden en geeft slechts 3% zeer ontevreden te zijn met de woonomgeving. 

Woonmilieus

In de stad zijn mensen op zoek naar meer leefkwaliteit. Er wordt met name een tekort aan rustige en luxe stadswijken ervaren. Gewenst is niet-anoniem stedelijk wonen met voldoende groen en kwaliteit van de woonomgeving. Daarentegen is er een overschot aan drukke, levendige stadswijken. Suburbane wijken stoeien met een identiteitsvraagstuk, deels omdat het woningaanbod onvoldoende divers is, deels omdat haar bewoners ouder worden en een andere woonbehoefte krijgen.

Samenstelling van de woningvoorraad

Ook hier zien we een duidelijke kwaliteitsvraag: van appartement zonder lift naar één met lift en van rijtjeshuis naar (de beleving van) vrijstaand wonen. Er is vraag naar appartementen met lift in zowel de stad als in het dorp. Zowel empty nesters, singles als senioren zijn hiernaar op zoek. Natuurlijk is er een grote vraag naar vrijstaande huizen. Als ontwikkelaar interpreteren wij dit als een vraag naar meer ruimtebeleving en privacy.

Woningmarkt

Het is ondertussen, helaas, weinig schokkend nieuws: de resultaten wijzen uit dat de woningmarkt compleet is vastgelopen. Weinig mensen kunnen de woning van hun wensen vinden. Er is een vraag naar meer identiteit van wijken en meer diversiteit in het woningaanbod. Dat wil volgens Blauwhoed bijvoorbeeld zeggen dat er behoefte is aan buurten waarin jongere en oudere en armere en rijkere bewoners elkaar ontmoeten en waarin een wooncarrière mogelijk is.

Doorstroming essentieel

In een vastgelopen woningmarkt wordt elk nieuw product hoe dan ook verkocht. Daarbij is wel de vraag gerechtvaardigd of we nu de woningen bouwen waar we straks ook behoefte aan hebben. Zo worden er bijvoorbeeld niet of nauwelijks bungalows gerealiseerd, terwijl de vraag naar gelijkvloers wonen groeit én divers is.

Op dit moment wonen er in Zuid-Holland ongeveer 100.000 empty nesters in een rijwoning in een suburb. Daarvan zijn er 35.000 verhuisgeneigd. De ervaring leert dat zij pas verhuizen als het aanbod interessant genoeg is. Als we dat met elkaar weten te realiseren, komen er eengezinswoningen vrij en kunnen gezinnen en starters doorstromen.

Wat er moet gebeuren?

Gezamenlijk kunnen we het woongeluk vergroten als we verder kijken dan de stenen. Duidelijk is dat de woningvraag divers is en dat we te maken krijgen met een ouder wordende maatschappij. In sommige wijken vraagt dit om het toevoegen van andersoortige woonproducten, in andere wijken vraagt dit om meer groen, ontmoetingsplekken of nieuwe woonconcepten, zoals wonen met services of landschappelijk wonen. Blauwhoed draagt hier graag een steentje aan bij. 

Het onderzoek heeft, los van deze conclusies, veel specifieke en waardevolle data opgeleverd over de specifieke woonwensen van mensen in Zuid-Holland. Blauwhoed gebruikt deze data dan ook om woningen en woonomgevingen te maken die nog beter aansluiten op de (latente) behoeften.

De Grote Omgevingstest is een samenwerking tussen overheden, corporaties en marktpartijen. In totaal deden 41 gemeentes mee, verspreid over de hele provincie, 39 corporaties, waaronder Stadsregio Rotterdam, Haaglanden, Drechtsteden en Midden Holland, en 10 marktpartijen waaronder ontwikkelaars, beleggers en bouwers. Blauwhoed nam ook deel als marktpartij. Het onderzoek is representatief voor de provincie Zuid-Holland. In de test werd gekeken naar verschillende thema’s zoals zorg, duurzaamheid en mobiliteit. Naast kenmerken van huishoudens is er ook gekeken naar leefstijlen van mensen.